50 Forgotten Tagalog Bugtongs (Riddles)

Image credit:  Ctw.com.

It used to be, when I was young, that we used to amuse ourselves by asking each other riddles or mga bugtong, as these were called in Tagalog. These riddles were witty and sometimes downright irreverent; and, of course, these had to be phrased so that they had rhymes. Most of the riddles were traditional; i.e. we heard them from others and it was a simple matter of repeating them and still drawing laughs, depending on how you told them. There were those, however, who were inventive and could create their own.

These were also contained in Panitikan (Literature) books that we studied in high school, although with the passage of time and the arrival of more diverse forms of entertainment, these riddles became less relevant.

Frederick Starr, in his book containing a collection of Filipino riddles, noted that riddles used to be invented mostly by young people and were a way to pass the time when there were gatherings. Among Tagalogs, a bugtong session could be started by this witty challenge:

“Bugtong co ka Piro!
Turan mo ka Baldo!
Pag hindi mo naturan
Hindi ca nang iwang;
Pag maturan mo
May tae ang puit mo.”

This was the cue for the asking of riddles, which could go on for hours and certainly passed the time when one was in a gathering such as a feast or even during a wake. Below are some of these late nineteenth century or early twentieth century riddles collected by Starr, spelled as was the way of the era.

Many of these I personally have not even heard of before, so we can all amuse ourselves trying to guess them. Answers will be provided in another page.

1. Pantas ca man, at marunong bumasa at sumulat, aling ibon dito sa mundo ang lumilipad ay sumususo ang anak?
2. Apat na tukod langit at isang pang hagupit.
3. Carga nang carga ay ualang (walang) upa.
4. Kahoy cong Marigundong, na sangay ualang dahon.
5. Tinugtog co ang bangca nagsilapit ang isda.
6. Nasatiyan pa nang kanyang ina, kinuha at pinapagasawa.
7. Naligo ang capitan hindi nabasa ang tian.
8. Daluang (dalwang) balon hindi malingon.
9. Dalaua (dalawa) cong cahon bucsan ualang (walang) ugong.
10. Malaon nang patay hindi maibaon at buhay ang capit bahay.
11. Daluang balahibuhen masarap pag daiten.
12. Isang biyabas (bayabas) pito ang butas.
13. Limang puno nang niog; isay matayog.
14. Tubo (sugarcane) sa punso, ualang buko.
15. Daluang bangiasan (the stakes of a wooden fence) nag hahagaran.
16. Isang balong malalem, punong puno nang patalem.
17. Aso cong pute inutusan co, ay hindi na umue.
18. Tite (LOL!) nang pare, mapute.
19. Isang butel na palay punong puno ang bahay.
20. Taong buhay inaanay.
21. Daluang pipit nag titimbangan sa isang siit.
22. Bumili ako nang alipin mataas pa sa akin.
23. Dala mo siya, dala ca niya.
24. Nag saeng si pusong, sa ibabao ang gatong.
25. Tignan, tignan, bago ngiuitan (ngiwitan)
26. Tatlong bundok ang tinibag bago dumating nang dagat.
27. Aling cacania dito sa mundo ang nacalabas ang buto?
28. Babuy sa pulo, ang balahibu ay paco.
29. Hindi hayop, hindi tao, nag dadamit ng de pano.
30. Isang dalagang may corona at caloob saan ay may mata.
31. Bahay ni Sang Gabriel, punong puno nang barel.
32. Aso co sa pantalan, lumucso nang pitong balon, umuli nang pitong gubat, bago nag tanao dagat.
33. Kabac na niog magdamag na kinayod.
34. Ako ay naghasik nang mais, pagka umaga ay palis.
35. Ako ay naghasik nang mais, pagka umaga ay palis.
36. Naligo ang Kapitan hindi binasa ang tiyan.
37. Kung sino ang naunang umakiat siyang nahuli sa lahat.
38. Hindi madangkal, hindi madipa, pinag-tutuangan nang lima.
39. Pukeng (LOL!) payat nangangagat.
40. Bahay ni Man Tute haligue ay bali-bali.
41. Madilim na bundoc hayop na walan buto.
42. Aling hayop dito sa mundo, ang inilalakad ay ulo?
43. Acoi (Ako’y) nag tanim nang dayap sa gitna nang dagat marami ang nahanap, iisa ang naka palad.
44. Sa gabey dagat sa arao ay bumbong.
45. Bibingca nang hari, hindi mo mahati.
46. Manoc cong pute, nag talon sa pusale.
47. Acoi nag tanem nang sile sa tabe nang catre, ang idinileg coi (ko’y), puro ang ibinungay diamante.
48. Nag habla ang may sala nag tago ang justicia.
49. Nang munte ay may tapis, nang lumaki ay bulisles.
50. Nanganak ang virgen itinapon ang lampen.

Answers here →

Reference: A Little Book of Filipino Riddles, by Frederick Starr. Iowa 1909.

------------------------------------------------------------------------------------------
If you enjoyed this article, please click the Like button or share it freely on social media. It helps to pay this site's domain name and maintenance costs.

Share |